“Sorry, I can’t hear you well. Can you repeat please?”
“I can’t follow you. Can you say it again?”
Đã bao nhiêu lần bạn nói chuyện bằng tiếng Anh mà người đối diện cứ liên tục hỏi bạn những câu hỏi trên? Thậm chí bạn chắc chắn từ vựng và ngữ pháp của bạn hoàn toàn đúng, người đối diện vẫn thấy khó hiểu chỉ vì bạn phát âm sai từ.
Học phát âm có thể nói là phần khó nhất trong tiếng Anh và đòi hỏi người học phải thường xuyên luyện tập từ căn bản nhất trong một thời gian dài.
Lý do là vì trong tiếng Anh có rất nhiều âm không có trong tiếng Việt, ví dụ như âm /SH/, âm /TH/ hay âm /R/. Vì vậy bạn cần phải học phát âm thật chuẩn những chữ này vì chúng không dễ dàng bắt chước được.
Ngoài ra, trong tiếng Anh còn có từ đồng âm, nghĩa là từ phát âm giống nhau nhưng nghĩa hoàn toàn khác nhau. Ví dụ: “isle”, “aisle” và “I’ll”. Chúng được phát âm giống nhau nhưng tùy vào ngữ cảnh, chúng ta sẽ phân biệt được nghĩa của chúng.
Chúng ta thường hay đùa với nhau, “English is a crazy language”, và đúng như vậy. Tiếng Anh có gốc từ đến nhiều quốc gia do lịch sử để lại như tiếng Pháp, tiếng Latin hay tiếng Đức.
Nhưng bạn đừng lo, hôm nay mình sẽ chia sẻ 8 cách để cải thiện phát âm nhanh nhất.
1. Học cách phân biệt những âm khác nhau
Quy trình chúng ta học tiếng Anh giống như một đứa trẻ học ngôn ngữ. Các bước tuần tự là NGHE – NÓI – ĐỌC – VIẾT. Trước đây chúng ta thường học ĐỌC-VIẾT trước nên hậu quả là dù ta đọc và viết rất tốt, nhưng khi nghe và nói chúng ta lại gặp trở ngại lớn.
Vậy nên chúng ta cần phải học nghe trước.
Lúc mình mới bắt đầu học phát âm, mình phải tra từ điển cách đọc của bất cứ chữ nào, từ cơ bản đến nâng cao. Mình nhớ lúc đó mình tra những chữ như “HE”, “SHE”, “CAN”, “AM”. Cũng nhờ không ngại khó ngại khổ, trình độ phát âm của mình lên rất nhanh.
Là người học tiếng Anh, chúng ta phải tập trung nghe và phân biệt những âm căn bản như: “SHIP” hay “SHEEP”, “IT” hay “EAT”. Người nói đang nói “SESSION” hay SECTION”? Khi bạn đã nghe và phân biệt được những âm khác nhau, bạn sẽ nói được những âm khác nhau một cách dễ dàng hơn.
Ngay khi bạn bắt gặp một từ mới, bạn cần phải tra từ điển và học cách phát âm của chữ đó ngay lập tức. Một khi bạn đã nghe được, bạn sẽ phát âm nói dễ dàng.
2. Để ý cách di chuyển miệng và môi
Khi bạn nói chuyện, bạn phải di chuyển miệng. Cách bạn di chuyển miệng ảnh hưởng đến cách bạn phát âm ra một từ.
Bước đầu tiên là phải sửa khung miệng bằng cách chú ý tới miệng. Có 2 cách đơn giản sau để bạn kiểm tra liệu mình đã chu miệng hay hả miệng đúng chưa
- Sử dụng gương: Khi nói bạn nhìn vào gương để đối chiếu với cách nói đúng
- Đặt một ngón tay trước miệng: Khi bạn nói, đừng di chuyển ngón tay. Bạn sẽ cảm nhận được môi đang chu ra hay đang thụt vào.
Quan sát miệng của người khác hoặc giảng viên khi họ nói. Cố gắng theo dõi, bắt chước và tự sửa lỗi sai. Khi bạn quan sát người ngước ngoài nói chuyện qua phim ảnh hay thời sự, bạn sẽ thấy miệng của họ mở rộng hơn miệng người Việt rất nhiều. Và điều này làm cho âm của tiếng Anh Mỹ nghe rõ ràng hơn.
3. Chú ý đến lưỡi
Trong khi nói, bạn phải di chuyển lưỡi để tạo ra âm tiết. Để phát âm tiếng anh chuẩn, bạn nên kiểm tra thử lưỡi của mình đang làm gì và ở đâu trong họng.
Ví dụ như âm /L/, /R/, hay /TH/, để đọc đúng, bạn chỉ cần để ý thêm phần lưỡi là ổn. Âm /TH/ phải để lưỡi giữa hai răng, /L/ phải cong lưỡi đụng vào phần răng trước hay /R/ phải thụt sâu lưỡi vào bên trong.
4.Tách nhỏ chữ thành nhiều âm tiết
Không giống như tiếng Việt, một từ trong tiếng Anh thường được tạo bằng nhiều âm tiết. Ví dụ: “UNIVERSITY” có 5 âm tiết U-NI-VER-SI-TY. Bạn chỉ cần xé nhỏ chữ này ra sẽ giúp phát âm dễ dàng hơn.
Đối với các bạn mới học phát âm, các bạn sẽ đặt câu hỏi “Liệu chữ này có bao nhiêu âm tiết?”. Để kiểm tra, bạn để tay dưới cằm, đọc chữ đó chậm rãi. Mỗi lần cằm bạn chạm vào tay, đó là một âm tiết.
5. Nhớ đọc dấu nhấn
Tiếng Anh là ngôn ngữ dấu nhấn. Điều này trong một chữ, có một vài âm quan trọng hơn một số âm khác. Bạn có thể nghe âm nhấn khi bạn đọc lớn một chữ. Ví dụ như chữ “STUDENT” có dấu nhấn ở âm 1. Do đó chữ này sẽ được nhấn “STU-dent”
Thỉnh thoảng chúng ta sẽ gặp một số chữ thay đổi âm nhấn tùy vào nghĩa. Ví dụ khi bạn đọc to chữ “PRESENT”. Nếu bạn đọc “PREsent”, đây là một danh từ nghĩa là hiện tại. Nếu bạn đọc “preSENT”, đây lại là một động từ nghĩa là tặng.
Tuy nhiên, có một số quy luật chung cho dấu nhấn:
- Đối với một số danh từ 2 âm tiết, chúng ta sẽ nhấn ở âm 1.
- Đối với một số động từ 2 âm tiết, chúng ta sẽ nhấn ở âm 2.
Thật là phức tạp phải không? Bạn không cần lo lắng đâu, chỉ cần nghe nhiều và đọc nhiều lần là thuộc. Khi bạn hỏi người bản xứ quy luật âm nhấn, họ sẽ trả lời “I don’t know. It just sounds right.” Khi bạn luyện tập đủ, bạn sẽ đọc đúng thôi.
Câu cũng có âm nhấn. Để luyện tập âm nhấn cho câu, bạn nên luyện nghe và bắt chước theo. Thông thường, âm nhấn của câu sẽ nằm ở danh từ và động từ.
6. Nghe các kênh dạy tiếng anh
Việc học tiếng Anh bây giờ không còn khó khăn như ngày xưa. Sự phổ biến của Internet đã làm cho việc học dễ dàng hơn. Các bạn có thể truy cập vào các trang web như VOA learning English hay ESL Podcast. Đây là nguồn tài nguyên vô cùng to lớn và hữu ích.
7. Tự ghi âm
Một cách để kiểm tra mình đọc đúng hay chưa là ghi âm. Bạn không cần phải mua máy ghi âm hay các thiết bị đắt tiền, chỉ cần sử dụng phần mềm Recorder trong window hoặc dùng điện thoại là đủ.
Bạn thử mở đoạn ghi âm của mình và bài mẫu sau đó so sánh sự khác biệt. Ban đầu mình sẽ cảm thấy giọng mình nghe thật ghê, nhưng không sao đâu, chỉ cần bạn chăm luyện tập, bạn phát âm hay. Nhiều học viên của mình nhận xét là những đoạn ghi âm ban đầu nghe rất “hãi hùng”, nhưng sau đó họ lại thích nghe chính giọng của mình.
Sau đó bạn có thể gởi đoạn ghi âm của mình cho bạn bè hoặc giảng viên để kiểm tra. Người ngoài sẽ phát hiện ra lỗi sai của mình dễ hơn tự mình kiểm tra.
8. Luyện tập chung với bạn
“Practice makes perfect”. Câu nói này đúng trong mọi tình huống. Và lại càng dễ dàng hơn khi bạn tập chung với một người bạn.
Trên lớp học phatamhay.com, bạn sẽ được học chung với các bạn khác cùng trình độ nên việc luyện tập không phải là trở ngại lớn. Bạn sẽ được học với tinh thần thoải mái nhất và vui nhất.
Học phát âm là nền tảng để học ngôn ngữ tốt, và phát âm cũng quan trọng như từ vựng và ngữ pháp. Do cách giáo dục hiện tại, chúng ta không có nhiều cơ hội học phát âm. Hy vọng với những chia sẻ trên, bạn sẽ phát âm hay và chuẩn như người bản xứ.
GIẢNG VIÊN
Ms. Diễm – Giảng viên chính
Hơn 7 năm kinh nghiệm dạy phát âm tại các lớp học online và offline
GMAT: 700 với điểm Viết đạt điểm tối đa 6/6.
Cảm ơn rất nhiều vì bài viết cho tôi phương pháp để cải thiện khả năng
Cảm ơn Thu đã động viên để Phát Âm Hay có thể viết và quay nhiều đoạn clip khác để giúp các bạn trong quá trình học tiếng Anh.